Grzybica paznokci
Charakterystyka grzybicy paznokci
Grzybica paznokci stóp i dłoni to jedna z najczęstszych dolegliwości dermatologicznych – szacuje się, że cierpi na nią aż 30% dorosłych poniżej 40 roku życia, jednak na tę chorobę szczególnie narażone są osoby starsze. Jest to powierzchowne zakażenie grzybicze wywoływane przez dermatofity, drożdżaki oraz grzyby pleśniowe i może obejmować jeden, lub więcej paznokci. Grzybica najczęściej dotyczy paznokci u stóp, ponieważ są one narażone na ciepłe i wilgotne środowisko związane z noszeniem butów oraz rosną wolniej niż paznokcie palców dłoni i w związku z tym są słabiej zaopatrywane w krew. Chore paznokcie przybierają żółty, brązowy lub mleczno- biały kolor, pojawiają się na nich bruzdy, płytka paznokcia grubieje, a pod jej powierzchnią dochodzi do rogowacenia tkanki. Paznokieć może odchodzić od łożyska, odkształcać się, łamać i kruszyć. W wielu przypadkach grzybicy towarzyszy nieprzyjemny zapach, a skóra wokół paznokci staje się zaczerwieniona, a nawet bolesna. Choroby nie należy lekceważyć, ponieważ jest wysoce zaraźliwa i może doprowadzić do nieodwracalnych zmian w strukturze paznokcia. Co więcej, grzybica paznokci może być oznaką innych, poważniejszych chorób, dlatego konsultacja dermatologiczna w przypadku grzybicy jest niezbędna.
Przyczyny powstawania zakażenia grzybicznego
Grzybica paznokci często jest wynikiem grzybicy stóp, a zakażeniu można ulec w miejscach takich jak basen czy sauna, jak również podczas używania butów, skarpetek i przyrządów pielęgnacyjnych osoby cierpiącej na to schorzenie. Rozwojowi choroby sprzyjają także noszenie nieprzewiewnych butów, skarpet ze sztucznego materiału i niedokładne wycieranie stóp po myciu. Przyczyny grzybicy paznokci obejmują również zbyt krótkie przycinanie paznokci, nieumiejętnie wykonany manicure i pedicure (w tym żelowy, akrylowy i hybrydowy) oraz wszelkiego rodzaju urazy, które mogą doprowadzić do przedostania się grzybów pod uszkodzoną płytkę paznokcia. Na rozwój grzybicy mają także wpływ choroby takie jak cukrzyca, AIDS, anemia, otyłość czy zaburzenia hormonalne. Na grzybicę są również bardziej podatne osoby stosujące antybiotykoterapię oraz chemioterapię.
Rodzaje grzybicy
Oprócz rozróżnienia na grzybicę paznokci dłoni i stóp, w zależności od stopnia zaawansowania i umiejscowienia choroby na płytce paznokcia, można wyróżnić pięć rodzajów grzybicy paznokci:
- Grzybica podpaznokciowa dalsza i boczna – jest to najczęściej występujący rodzaj choroby, który dotyczy głównie paznokci stóp. Rozpoczyna się od wolnego i bocznego brzegu płytki i rozprzestrzenia się do jej środka. Paznokieć oddziela się od łożyska, przyjmuje kremowo-żółty kolor, staje się łamliwy i kruchy;
- Grzybica wewnątrzpaznokciowa – wstępuje, gdy grzyby wnikają bezpośrednio do płytki paznokcia, nie powodując zakażenia łożyska. Paznokieć nie odchodzi więc od brzegów, można jednak zaobserwować utratę przejrzystości płytki.
- Grzybica podpaznokciowa bliższa – dotyka głównie paznokci dłoni i najczęściej powstaje w wyniku urazu przy wale okołopazokciowym. Ten rodzaj grzybicy jest też typowy dla osób cierpiących na cukrzycę, choroby autoimmunologiczne i zaburzenia hormonalne. Płytka paznokcia staje się biała i wykrusza się, odsłaniając rogowaciejące łożysko paznokcia;
- Grzybica powierzchniowa biała – często towarzyszy grzybicy stóp, a jej objawy są łagodne. Płytka pokrywa się kredowo-białym nalotem i ulega lekkiemu uszkodzeniu.
- Grzybica całkowicie dystroficzna – dochodzi do niej, gdy pacjent chory na wcześniej wymienione typy grzybicy nie poddaje się leczeniu – mówimy wtedy o postaci wtórnej. Ten rodzaj grzybicy może mieć także charakter pierwotny, ostry lub przewlekły, a nieleczony prowadzi do całkowitego zniszczenia paznokcia.
Diagnostyka i metody leczenia grzybicy paznokci dłoni i stóp
Odpowiednia diagnostyka grzybicy paznokci jest niezwykle istotna, ponieważ daje gwarancję wdrożenia skutecznego, celowanego leczenia. W niektórych przypadkach, przy objawach jednoznacznie wskazujących na tę chorobę, dermatolog jest w stanie postawić diagnozę po obejrzeniu paznokcia. Niestety grzybica może dawać objawy podobne do łuszczycy, liszaja płaskiego, zmian troficznych oraz zwykłego urazu mechanicznego. Gdy rozpoznanie choroby nie jest możliwe po samym obrazie klinicznym, dermatolog wykona badania laboratoryjne. W zależności od rodzaju grzybicy materiał do testów może zostać zeskrobany z paznokcia, pobierany z jego łożyska, lub z „czynnej krawędzi” położonej koło wolnego brzegu paznokcia.
Przy grzybicach łagodnych lekarz może wdrożyć leczenie miejscowe obejmujące maść, lakier, krem lub żel zawierający amorolfinę, bifonazol lub cyklopiroks w połączeniu z 40% mocznikiem. Terapia ma na celu złuszczenie chorej płytki paznokcia i odrost nowej. W większości przypadków niezbędne jest jednak wprowadzenie metody skojarzonej, czyli połączenia działania miejscowego z lekami doustnymi, najczęściej pochodnymi tiazolu – itrakonazolem, flukonazolem oraz terbinafiną. Lekarz może również zalecić stosowanie olejków eterycznych, na przykład olejku lawendowego. Inną, bardzo skuteczną opcją leczenia grzybicy paznokci, jest laser pikosekundowym, który niszczy grzyby, nie uszkadzając okolicznych tkanek. Leczenie bardzo zaawansowanych postaci grzybicy może obejmować chirurgiczne usunięcie części lub całości chorobowo zmienionego paznokcia. Grzybica paznokci jest całkowicie uleczalna, proces ten trwa jednak dość długo – od 6 do 12 miesięcy, a wynik leczenia zależny jest nie tylko od lekarza, ale także od pacjenta. W trakcie trwania terapii pacjent powinien sumiennie stosować zalecone leki, przestrzegać zasad higieny i regularnie konsultować się z dermatologiem. Nie należy stosować klasycznych lakierów, manicure i pedicure hybrydowego, żelowego i akrylowego. Przy odrastaniu nowej, zdrowej płytki, pacjent może zdecydować się na rekonstrukcję paznokcia żelem UV zawierającym clotrimazol, po to, aby zapewnić ochronę przeciwgrzybiczną rosnącemu paznokciowi.
Jeśli zmagasz się z objawami grzybicy paznokci, przyjdź do Kliniki Dermatologii i Medycyny Estetycznej Zakrzewscy, gdzie doświadczony lekarz dermatolog postawi diagnozę oraz wdroży odpowiednie leczenie.
Umów wizytę