Terapia okluzyjna preparatami silikonowymi

Charakterystyka

Silikony to substancje chemiczne o właściwościach zmiękczających, nawilżających i wygładzających skórę. Ich działanie polega na utworzeniu na skórze filmu, który nie jest zmywalny wodą. Prowadzi to do zatrzymania wilgoci w skórze oraz niewielkiego podniesienia jej temperatury (o mniej więcej 1,7°C), co skutkuje zwiększeniem aktywności kolagenazy – metaloproteinazy odpowiedzialnej za niszczenie kolagenu, czyli głównego budulca blizny. Silikony aplikuje się na blizny w postaci kremów lub żeli oraz opatrunków silikonowych. Terapia okluzyjna może być stosowana jako metoda leczenia blizn, a także jako środek profilaktyczny w przypadku skłonności do powstawania keloidów i blizn przerostowych. Terapia z użyciem preparatów silikonowych ma na celu zmiękczenie blizny i jej wygładzenie, a także zmniejszenie jej rozmiarów. Leczenie może przynieść także pozytywne efekty w zakresie objawów towarzyszących bliźnie, takich jak zaczerwienienie, świąd i ściągnięcie. Co istotne, silikony są dobrze tolerowane przez skórę, a metoda jest całkowicie bezinwazyjna.

Rodzaje

• Kremy silikonowe używane w terapii okluzyjnej to układy emulsyjne zawierające około 20% oleju silikonowego. Mają lekką i delikatną konsystencję, jednak ze względu na niskie właściwości okluzyjne, stosuje się tylko w leczeniu małych i świeżych blizn, na przykład blizn potrądzikowych.
• Żele silikonowe cechują się większymi właściwościami okluzyjnymi niż kremy. Mają półstałą konsystencję i różne stopnie lepkości. Żel tworzy na skórze cienką, elastyczną i przezroczystą warstwę, dlatego często stosuje się go w miejscach widocznych, takich jak twarz. Można aplikować je także pod makijaż.
• Plastry silikonowe polecane są do płaskich powierzchni ciała, na których występują blizny. W przeciwieństwie do wcześniejszych metod plaster aplikuje się raz na około 5 dni, co sprawia, że terapia jest mniej wymagająca. Dzięki właściwościom adhezyjnym plastry gładko przylegają do skóry.

Wskazania

Terapia okluzyjna preparatami silikonowymi zalecana jest w terapii wszystkich rodzajów blizn, do których zalicza się:

• Blizny atroficzne, występujące w przebiegu trądziku oraz chorób przebiegających z wysypką, takich jak ospa wietrzna, w tym:
  • blizny w kształcie szpikulca (icepick)
  • blizny w kształcie wagonu (boxcar)
  • doliny walcowate (rolling)
  • płytkie blizny atroficzne
• Blizny linijne, czyli blizny zagojone prawidłowo 
• Keloidy i blizny przerostowe, w tym:
  • blizny powstałe na skutek urazu mechanicznego, termicznego lub chemicznego
  • blizny pooparzeniowe
  • blizny pooperacyjne
  • blizna po cesarskim cięciu

Terapię okluzyjną stosuje się także w profilaktyce keloidów i blizn przerostowych, a także zapobiegawczo w przypadku blizn pooperacyjnych i pooparzeniowych.

Stosowanie terapii okluzyjnej

Kremy, żele i plastry silikonowe aplikowane są samodzielnie przez Pacjenta. Preparaty silikonowe można stosować dopiero po całkowitym zagojeniu się rany. Nakłada się je na czystą, osuszoną skórę. Do czasu ich wyschnięcia, nie zaleca się zakładania ubrań i malowania twarzy, aby nie naruszyć utworzonego filmu. Plastry silikonowe powinny pokrywać całą bliznę oraz około 5 milimetrów zdrowej skóry dookoła. Występują w różnych rozmiarach, można natomiast dociąć je tak, aby pokrywały pożądany obszar. Nosi się je przez 23/24 godziny na dobę, z przerwą na zabiegi higieniczne. Plastry tracą przylepność po około 5 dniach i wtedy zaleca się wymienienie produktu na nowy. Cała terapia trwa ok. 12 miesięcy, choć jej długość zależna jest od typu, wielkości i grubości blizny. Żele i kremy silikonowe powinny być stosowane przez około 6 miesięcy 2 razy na dobę. Po nałożeniu produktu warto sprawdzić, czy w miejscu blizny nie znajdują się twarde elementy odzieży, ściągacze, albo mocno przylegające szwy, które mogłyby rozetrzeć silikonowy film.

Przeciwwskazania

Terapia okluzyjna preparatami silikonowymi może być przeprowadzana u wszystkich Pacjentów, w tym dzieci. Przed wdrożeniem leczenia warto skonsultować się z dermatologiem, który pomoże w doborze optymalnej metody.