Dlaczego nie należy wyciskać pryszczy?
Zaskórniki, pryszcze, krosty… gdy tylko się pojawią, wielu z nas ma nieodpartą ochotę natychmiast się ich pozbyć. Niestety, rozdrapywanie, wyciskanie czy skubanie skóry ze zmianami trądzikowymi zazwyczaj ma negatywne konsekwencje estetyczne, a w niektórych przypadkach także poważniejsze następstwa zdrowotne…
Zagrożenia związane z wyciskaniem niedoskonałości
Pojawianie się niedoskonałości na skórze może powodować dyskomfort psychiczny, szczególnie u chorych na trądzik. Niektórzy odczuwają pokusę manipulowania przy zmianie, licząc na natychmiastową poprawę wyglądu lub wierząc, że jest to skuteczny i szybki sposób na pozbycie się niedoskonałości. Innym wyciskanie zmian daje chwilowe poczucie ulgi, satysfakcji lub kontroli nad swoim ciałem i może strać się nawykiem lub formą radzenia sobie ze stresem. Jednak wyciskanie pryszczy może wywołać przykre konsekwencje, których pozbycie się jest zazwyczaj o wiele trudniejsze i bardziej czasochłonne niż wyleczenie pojedynczej zmiany.
- Przebarwienia: Manipulując przy zmianach trądzikowych narażamy się także większe ryzyko powstania przebarwień pozapalnych (PIH- post-inflammatory hiperpigmentation), które najczęściej przyjmują ciemniejszy niż zdrowa skóra kolor. W innych przypadkach wskutek wyciskania lub drapania może pojawić się odbarwienie skóry (hipopigmentacja). Choć przebarwienia i odbarwienia nie zawsze są trwałe i znikają z czasem, zdarza się, że mogą pozostać na skórze na trwałe.
- Blizny: podczas wyciskania zmiany przerywana jest ciągłość naskórka i na skórze tworzy się rana. Organizm rozpoznaje to miejsce jako wymagające natychmiastowej naprawy, rozpoczyna się więc proces gojenia, w wyniku którego powstaje blizna. Ze względu na to, że przy wyciskaniu zmian ropnych uszkodzeniu często ulegają także tkanki położone głębiej, w tym ścianki gruczołów łojowych, blizna może okazać się głęboka i przybrać charakterystyczną dla blizn potrądzikowych nieestetyczną formę wgłębienia.
- Nowe niedoskonałości: podczas wyciskania pryszczy, treść ropna, która się w nich znajduje, rozlewa się pod skórą i na jej powierzchni, wpływając na okoliczne tkanki. Wokół wyciśniętego pryszcza mogą pojawić się więc nowe niedoskonałości.
- Ryzyko infekcji: brak dostatecznej sterylności podczas wyciskania zmian trądzikowych może przyczynić się nie tylko do nowych pryszczy, ale także doprowadzić do infekcji. Na palcach i skórze twarzy, a także na narzędziach, których używa się do ekstrakcji niedoskonałości, znajdują się różnorodne patogeny, które mogą być niebezpieczne dla skóry.
- Pogorszenie wyglądu zmiany, a czasem całej twarzy: wyciskanie zmian skórnych nie zawsze kończy się powodzeniem, zwłaszcza w przypadku głęboko zlokalizowanych podskórnych cyst i zmian ropnych. Często w efekcie nie tylko nie pozbywamy się pryszcza, ale sprawiamy, że staje się on bardziej widoczny, opuchnięty i czerwony. Zdarza się, że sesja wyciskania zmian trądzikowych kończy się nie tylko zaognieniem istniejącej zmiany, ale także skóry dookoła. W konsekwencji twarz staje się czerwona, opuchnięta i obolała, a skórze towarzyszy uczucie gorąca.
- Ryzyko poważnych powikłań: wyciskanie niedoskonałości w tzw. „trójkącie śmierci”, czyli obszarze wyznaczonym przez kąciki ust i szczyt nosa pomiędzy oczami, w rzadkich przypadkach może doprowadzić do komplikacji takich jak powstania ropnia mózgu, zapalenia opon mózgowych, zapalenia żył, zakrzepowego zapalenia żył czy zapalenia zatok i tkanek oczodołu. Ten obszar naszej twarzy jest bardzo silnie unaczyniony, a każda infekcja obejmująca tę okolicę może nieść za sobą ryzyko poważnego zakażenia.
Alternatywy dla domowego wyciskania pryszczy
Dermatolodzy są zgodni co do tego, że samodzielne wyciskanie i rozdrapywanie niedoskonałości ma zdecydowanie więcej wad niż zalet. Jak więc radzić sobie ze zmianami trądzikowymi?
Oczyszczanie manualne
Niektóre zmiany skórne można usunąć mechanicznie u kosmetologa. Oczyszczanie manualne przeprowadzone umiejętnie w sterylnych warunkach i za pomocą specjalistycznych narzędzi często stanowi jeden z elementów leczenia trądziku. Warto pamiętać, że zabieg nigdy nie powinien stanowić podstawy terapii i jego efekty są najbardziej satysfakcjonujące, gdy uzupełniony jest odpowiednią terapią.
Terapia trądziku
W zależności od typu dermatozy, jej powodów i indywidualnych uwarunkowań Pacjenta, dermatolog diagnozuje chorobę i dobiera odpowiednią terapię. Może ona obejmować leczenie doustne, leki miejscowe, wdrożenie specjalistycznej pielęgnacji i profesjonalne zabiegi, takie jak peeling wodny czy laseroterapia.
Leczenie pojedynczych zmian skórnych
Sporadycznie pojawiające się niedoskonałości nie zawsze świadczą o trądziku. Niezależnie od tego, czy zdiagnozowano u nas tę dermatozę, pojedyncze pryszcze można leczyć także w domowych warunkach. Maść z nadtlenkiem benzoilu, produkty z kwasem salicylowym i glikolowym przyspieszą gojenie zmian trądzikowych i delikatnie je wysuszą, natomiast plastry hydrokoloidowe zaabsorbują treść pryszcza i ochronią go przed podrażnieniem oraz zanieczyszczeniami.
Maskowanie niedoskonałości
W trakcie leczenia zmian skórnych wiele osób czuje potrzebę ich ukrycia, zwłaszcza w przestrzeni publicznej. Zmianę trądzikową warto najpierw schłodzić kostką lodu, aby zmniejszyć zaczerwienienie. Nie zapominając o odpowiednim nawilżeniu skóry twarzy można zastosować kosmetyk kolorowy w formie podkładu lub korektora, który przykryje niedoskonałość i sprawi, że stanie się ona mniej widoczna.
Wyciskanie zmian skórnych może przynieść chwilową ulgę, jednak prowadzi do wielu uciążliwych, a nawet niebezpiecznych problemów, takich jak przebarwienia, blizny, nowe krosty oraz infekcje. Jeśli zauważasz, że na Twojej skórze pojawiają się niedoskonałości, które stają się dla Ciebie problemem, skonsultuj się z dermatologiem. Trafna diagnoza trądziku i wdrożenie celowanej terapii to szansa na wyleczenie zmian i zapobieganie trwałym bliznom.